امروزه کسی نیست که گذرش به دایره تسهیلات بانکها نیفتاده باشد . حتما” شما هم این تجربه را داشته اید .
اما مواردی که هنگام مراجعه به بانک برای گرفتن وام با آن برخورد می کنید عموما آن چیزی نیست که انتظارش را دارید. زمانی که برای درخواست وام به بانک مراجعه می کنید ابتدا لیست بلند بالایی از شریط ضامن و یا رهینه را در اختیار شما می گذارند . شرایطی مانند آنکه ضامنین شما باید کارمند دولت باشند و نباید بازنشسته باشند . باید دارای فیش حقوقی و گواهی کسر از حقوق باشند . در گواهی کسر از حقوق ایشان باید حتما قید شده باشد که در صورت عدم پرداخت اقساط از حقوق ایشان کسر میشود . بگذریم از اینکه اولا” کارمند دولت از کجا پیدا کنیم و ثانیا” اغلب ارگانها مانند آموزش و پرورش فقط به خانواده درجه یک گواهی کسر از حقوق می دهند و جالبتر آنکه خود بانکهای دولتی به کارمندان خود در صورت تقاضا گواهی کسر از حقوق نمی دهند.
حالا بر فرض که ضامن یا ملک رهنی هم جور شد .
در مرحله بعدی یک قرارداد مقابل شما می گذارند که عموما اغلب قسمتهای آن از جمله درصد سود و خسارت خالی است .
همین یک از پاشنه های آشیل قراردادهای بانکی است . یعنی اگر ثابت شود که قراردادی که توسط مشتری و ضامن امضا میشود بصورت سفید امضا بوده و کارشناس آن را تشخیص دهد که معمولا هم تشخیص می دهد در آنصور آن قرارداد قابل ابطال است .
در مرحله بعدی پس از آنکه قرارداد را امضا کردید به شما میگویند به سلامت . پول را به حسابتان واریز میکنیم . بدون آنکه به شما نسخه ای از قرارداد را بدهند . اما این نیز از نظر بانک مرکزی تخلف است و به تمامی بانکها ابلاغ شده است که نسخه دوم قرارداد را در اختیار مشتریان خود قرار بدهند .
از سوی دیگر تعداد زیادی از بانکها مخصوصا بانکهای خصوصی قسمتی از وامی را که به شما میدهند بلوکه میکنند و مثلا” اگر وام شما ۱۸ درصد بوده عملا برای شما ۲۳ درصد آب میخورد .
این موضوع نیز از جمله تخلفات بانکها میباشد که قابل پیگیری از طریق واحد نظارت و رسیدگی به تخلفات بانک مرکزی است . هرچند که عملا” اتفاق خاصی نمی افتد و نهایتا به بانک مذکور می گویند که دیگر از این کارها نکنی و آن بانک هم قول می دهد که غیر از دفعه بعد و دفعات بعدی و دفعات بعد تر از این کارها نکند .
اما همه اینها تا جایی است که شما وام را دریافت کنید .
تا اینجا کار زیادی از دست شما بر نمی آید . زیرا به اصطلاح گوشتتان زیر دندان بانک میباشد و اگر وام بخواهید باید مطیع باشید یا قید وام را بزنید .
اما پس از اینکه وام را گرفتید حالا نوبت شماست .
اگر مشتری خوش حسابی باشید و وامهایتان را به موقع بدهید معمولا از خسارت تاخیر معاف میشوید و فقط سود به شما تعلق میگیرد.
البته بگذریم از اینکه گاها بانکها بدلیل فرار از سقف سود اعلامی بانک مرکزی سامانه را طوری تنظیم میکنند که شما همیشه خسارت میخورید تا سود مورد نظر آنها تامین شود .
از طرف دیگر اغلب سودی که توسط بانکها در قراردادهای بانکی قید میشود برخلاف مصوبات و بخشنامه های بانک مرکزی است. البته این اتفاق بیشتر در مورد بانکهای خصوصی می افتد . البته لازم است بگویم که اکنون به جز چند بانک محدود بقیه همه خصوصی هستند .
با توجه به رای وحدت رویه هیات عمومی دیوان عالی کشور شرط سود مازاد بر مصوبات بانک مرکزی نسبت به مازاد باطل است و بنابراین اگر بانکی در قرارداد تسهیلاتی خود سودی مازاد بر مصوبات بانک مرکزی پیش بینی کند که معمولا این کار را میکند در آنصورت سود پیش بینی شده فاقد اعتبار است و
شرط مذکور توسط دادگاه قابل ابطال است .
بنابراین وقتی که وامی میگیرید به سود قرارداد دقت کنید .
در مواردی که شما وام را گرفته اید و پس نداده اید میتوانید از دادگاه بخواهید که موضوع را به کارشناس رسمی امور بانکی ارجاع دهد و میزان بدهی شما توسط کارشناس محاسبه و شما با پرداخت مبلغ محاسبه شده از دیون خود رها میشوید و بانک ملزم میشود اگر ملکی از شما دررهن دارد را آزاد کند.
گاهی هم هست که شما وام خود را پرداخت نموده اید و اکنون با خواندن این مقاله به فکر افتاده اید که چه کلاهی سرتان رفته است . اما نگران نباشید .
شما هم میتوانید از دادگاه بخواهید که موضوع را به کارشناس ارجاع کند و کارشناس بدهی واقعی شما را محاسبه کند و ازطریق دادگاه بانک را ملزم کنید که مبالغ اضافه دریافتی را به شما برگرداند .
این همه ماجرا نیست .
بانکها گاهی اوقات با فرمولهایی که در محاسبات اعمال میکنند سود مرکب برای شما در نظر می گیرند . کارشناس بانکی این مورد را هم در نظر می گیرد و در محاسبات اعمال میشود
مورد دیگری که وجود دارد اینست که گاهی بدلیل عدم پرداخت بدهی توسط شما بانک اقدام به صدور اجراییه میکند و چون در اجراییه صادره رقمی که محاسبه میشود همانطور که گفته شد دولا پهنا محاسبه شده ،اجراییه نسبت به مبلغ محاسبه شده مازاد قابل ابطال است . البته گاهی میتوان کل اجراییه را ابطال کرد و گاهی فقط نسبت به مازاد .
موضوع دیگری که وجود دارد در مورد املاک مازاد دررهن است . گاهی شما تقاضای وام می کنید و بانک ملک شما را دررهن می برد . اما بعدا به هر دلیلی از آزاد کردن ملک بدون آنکه وام پرداخت کرده باشد خودداری میکند . گاهی هم شما قسمت عمده ای از وام خود را پرداخت نموده اید . اما املاک دررهن بسیار بیشتر از مبلغ اصل و سود و جرایم مانده وام شماست . در این مواقع نیز میتوانید بانک را ملزم به فک رهن از طریق دادگاه بنمایید.
مورد دیگری که وجود دارد بحث ورشکستگی است . زمانی که تاجری اقدام به گرفتن وام کند اززمانیکه ورشکست میشود دیگر سود و خسارات برای وی و ضامنین محاسبه نمیشود .خیلی از شرکتها که بدهی خود را به بانکها پرداخت نکرده اند و بدهیشان خیلی سنگین شده است از این راهکار جهت کم کردن بدهی خود استفاده می کنند .
خلاصه اینکه دعاوی بانکی دعاوی تخصصی میباشد که اقدا م در آنها مستلزم تجربیات فراوان میباشد و وکلای گروه حقوقی طرح نو که اغلب از وکلای بانکهای دولتی و خصوصی هستند در این زمینه تجربیات زیادی دارند و تمام تلاش خود را می کنند تا حقی از شما توسط بانکها تضییع نگردد.
